کتاب‌های مهم حنفی‌ها در عقائد و اصول الدین
یا کلام ماتریدی
دانلود جدول با ویرایش بهتر و در نسخۀ پی‌دی‌اف
رساله‌های عقیدتی بنیان‌گذار |
کتاب‌های بنیان‌گذار |
رساله‌ها و کتاب‌های مختصر |
کتاب‌های جامع |
1. الفقه الأکبرروایتکننده: حماد بن ابوحنیفه (متوفای 176 هـ) شروح: · «شرح الفقه الأکبر»، اثرِ علاءالدین ابوعبدالله محمد بخاری (841 هـ) · «القول الفصل»، اثرِ محی الدین محمد بهاءالدین‌زاده رومی (956 هـ) · «مِنَح الرَّوض الأزهر»، اثرِ ملا علی قاری هروی (1014 هـ) · «إشارات المرام من عبارات الإمام»، شرحِ رساله‌های امام ابوحنیفه توسط کمال الدین احمد بیاضی‌زاده رومی (1097 هـ)
2. الفقه الأبسطروایتکننده: ابومطیع الحکم بلخی (199 هـ) شروح: · شرحی منسوب به عطاء بن علی جوزجانی، یا ابو اللیث سمرقندی (373 هـ)
3. وصية الإمام أبو حنيفةروایتکننده: قاضی ابویوسف یعقوب (182 هـ) شروح: · شرحِ اکمل الدین بابرتی (786 هـ)
4. العالم والمتعلمروایتکننده: ابومقاتل سمرقندی (208 هـ) تائیدکنندگان انتساب کتاب عالم و متعلم به امام ابوحنیفه: · فخرالاسلام ابوالیُسر بزدوی (482 هـ) در «کنز الوصول إلی معرفة الأصول»؛ · ابوالیُسر بزدوی (493 هـ) در «أصول الدین»، او حتی جملاتی را از کتاب عالم و متعلم دقیقاً نقلِ قول می‌کند؛ · ابوالمعین نسفی (508 هـ) در «تبصرة الأدلة»؛ · ابراهیم صفار بخاری (534 هـ) در «تلخیص الأدلة»؛ · ابوحفص عمر نسفی (537 هـ)؛ · نورالدین صابونی بخاری (580 هـ) در «الکفایة في الهدایة».
5. رسالة أبي حنيفة إلی عثمان البتي روایت‌کننده: قاضی ابویوسف یعقوب (182 هـ)
|
الف. مبنی بر معقولات و علم کلام 1. کتاب التوحیدنویسنده: ابومنصور ماتریدی (متوفای 333 هـ) شرح: · «تبصرة الأدلة»، اثرِ ابوالمعین نسفی (508 هـ)
2. أصول الدیننویسنده: أبو الیُسر محمد بَزدَوی (493 هـ).
3. تبصرة الأدلةنویسنده: ابوالمعین میمون بن محمد نسفی (508 هـ) اختصار: · «التمهيد لقواعد التوحيد»، اثرِ ابوالمعین نسفی (508 هـ) · «الکفاية في الهداية»، اثرِ نورالدین صابونی بخاری (580 هـ)
ب. مبنی بر منقولات و روایات 4. سواد اعظم [ع، فا] حکیم ابوالقاسم سمرقندی (342 هـ)
5. تلخيص الأدلةنویسنده: ابراهیم صفار بخاری (534 هـ) |
1. العقيدة الطحاويةنویسنده: ابوجعفر طحاوی مصری (متوفای 321 هـ) شروح: · «المنتقد شرح المعتقد»، اثرِ اسماعیل بن ابراهیم شیبانی دمشقی (573 هـ یا 629 هـ) · «النور اللامع والبرهان الساطع»، اثرِ ابن عبدالله ناصری (652 هـ) · شرحِ ابوحفص عمر بن اسحاق غزنوی · شرحِ هبة الله ابن احمد ترکستانی (733 هـ) · شرحِ اکمل الدین بابرتی (786 هـ) · شرحِ عبدالغنی میدانی دمشقی (1298 هـ)
2. رسالة في التوحیدمنسوب به: ابومنصور ماتریدی (333 هـ)
3. جُمَل من أصول الدیننویسنده: ابوسلمة سمرقندی (آخر قرن 4 هـ) شروح: · شرحِ ابوالحسین محمد بن یحیی بشاغری (قرن 5 هـ)
4. کتاب التعرف لمذهب التصوففصلهای آغازین کتاب حاوی اصول الدین و عقائد اند. نویسنده: ابوبکر بن ابی اسحاق کلاباذی بخاری (384 هـ) شروح: · «شرح التعرف» [فا]، اثرِ ابو ابراهیم اسماعیل بن محمد مستملی بخاری (434 هـ)
5. کتاب الاعتقاد[مبنی بر روایات از ابوحنیفه] نویسنده: ابوالعلاء صاعد بن محمد استوایی نیشاپوری (قرن 432 هـ) 6. التمهيد لقواعد التوحيدنویسنده: ابوالثناء محمود لامشی (نیمۀ اول قرن 6 هـ)
7. العقائد النسفية / عقائد نسفی(أصول الدين علی اعتقاد المهتدين) [ع] (بیان اعتقاد اهل سنت و جماعت) [فا] نویسنده: نجم الدین ابوحفص عمر نسفی (537 هـ) شروح: · «شرح العقائد النسفية»، اثرِ سعدالدین تفتازانی هروی (792 هـ) · حاشیۀ رمضان افندی بر شرحِ تفتازانی، اثرِ رمضان بن محمد حنفی (979 هـ) · «النبراس»، شرح بر شرحِ تفتازانی، اثرِ عبدالعزیز فرهاری ملتانی (1239 هـ) · «حکمة البالغة الجَنِیّة»، اثرِ شهاب الدین مرجانی (1306 هـ)
8. منظومة بدء الأمالينویسنده/ سراینده: سراج الدین علی اُوشی فرغانی (569 هـ) شروح: · «هدایة من الاعتقاد»، اثرِ زین الدین محمد بن ابی بکر رازی (666 هـ) · «ضوء المعالي»، اثرِ ملا علی قاری هروی (1014 هـ)
9. البداية من الکفايةنویسنده: نورالدین احمد صابونی بخاری (580 هـ) شروح: · «الکفاية في الهداية»، اثرِ نورالدین صابونی بخاری
10. المُعتمد من المعتقدنویسنده: علاءالدین ابوبکر کاسانی (587 هـ)
11. أصول الدیننویسنده: جمال الدین احمد غزنوی (593 هـ) 12. العمدة في عقيدة أهل السنة والجماعةنویسنده: ابوالبرکات عبدالله نسفی (710 هـ) شروح: · «الاعتماد في الاعتقاد»، ابوالبرکات عبدالله نسفی · «الإنتقاد في شرح عمدة الإعتقاد»، احمد بن اوغوز دانشمند آق‌شهری (800 هـ)
13. الأنوار الإلهيةنویسنده: شمس الدین محمد بن اشرف سمرقندی (722 هـ) شروح: · «شرح الأنوار الإلهية»، شمس الدین سمرقندی 14. رسالة في الاعتقادنویسنده: علاءالدین ابوعبدالله محمد بخاری (841 هـ)
15. الأصول المنيفة للإمام أبي حنيفةنویسنده: کمال الدین احمد بیاضی‌زاده رومی (1097 هـ) شروح: · «إشارات المرام من عبارات الإمام»، کمال الدین احمد بیاضی‌زاده رومی |
1. التمهيد لقواعد التوحيدنویسنده: ابوالمعین میمون نسفی (متوفای 508 هـ) [مبنی بر معقولات] اختصار: · «العقائد النسفية / عقائد نسفی»، اثرِ ابوحفص عمر نسفی (537 هـ)
2. بحر الکلام[مبنی بر منقولات] نویسنده: ابوالمعین میمون بن محمد نسفی (508 هـ)
3. التمهید في بیان التوحیدنویسنده: ابوشکور محمد سالمی (قرن پنجم هجری)
4. الهداية في أصول الاعتقاد (لباب الکلام)نویسنده: علاءالدین ابن عبدالحمید اسمندی سمرقندی (552 هـ)
5. الکفاية في الهدايةنویسنده: نورالدین احمد صابونی بخاری (580 هـ) اختصار: · «البداية من الکفاية»، اثرِ نورالدین صابونی بخاری
6. المُعتمد في المعتقد [فا]نویسنده: شهاب الدین فضل الله توران‌پشتی یا تورپشتی (661 هـ)
7. الهادي في أصول الدیننویسنده: عمر بن محمد خبازی خجندی (691 هـ)
8. الاعتماد في الاعتقادنویسنده: ابوالبرکات عبدالله نسفی (710 هـ) اختصار: · «العمدة في عقيدة أهل السنة والجماعة»، ابوالبرکات عبدالله نسفی
9. التسدید في شرح التمهیدنویسنده: حسام الدین حسین بن علی سغناقی (714 هـ) اختصار: · «التمهید لقواعد التوحید»، ابوالمعین میمون نسفی
10. الصحائف الإلهيةنویسنده: شمس الدین محمد بن اشرف سمرقندی (722 هـ) شروح: · «المعارف في شرح الصحائف»، شمس الدین سمرقندی
11. تعدیل العلومصدرالشریعة عبیدالله بن مسعود محبوبی بخاری (747 هـ)
12. السيف المشهور في شرح عقيدة أبي منصورنویسنده: تاج الدین سبکی شافعی (771 هـ)
13. صدق الکلام في علم الکلامنویسنده: کمال الدین محمد اندکانی فرغانی (777 هـ)
14. شرح العقائد النسفيةنویسنده: سعدالدین تفتازانی هروی (792 هـ) حواشی و شروح: · حاشیۀ رمضان افندی بر شرحِ تفتازانی، اثرِ رمضان بن محمد حنفی (979 هـ) · «النبراس»، شرح بر شرحِ تفتازانی، اثرِ عبدالعزیز فرهاری ملتانی (1239 هـ)
15. غایة المرام في شرح بحر الکلامنویسنده: حسن بن ابوبکر مقدسی (836 هـ) اختصار: · «بحر الکلام»، ابوالمعین میمون نسفی 15. إشارات المرام من عبارات الإمامنویسنده: کمال الدین احمد بیاضی‌زاده رومی (1097 هـ) اختصار: · «الأصول المنيفة للإمام أبي حنيفة»، کمال الدین بیاضی‌زاده
|
